موقع خرید میوه و سبزی حواستان به این موارد باشد
سمیه مقصودعلی: بسیاری از ما والدین نه تنها در امر تربیت فرزندانمان دچار
اشتباهات رفتاری می‌شویم بلکه گاهی از نظر شناختی هم اطلاعات اشتباهی به
فرزندانمان انتقال می‌دهیم. وقتی کودکان سر یخچال می‌رود و میوه ای ریز یا
نافرم را انتخاب می‌کند، فورا از دست او می‌گیریم و در عوض میوه ای درشت و
زیباتر به او می‌دهیم. هنگام خرید هم دنبال این هستیم که نه تنها برای
مهمان بلکه برای فرزندان خودمان هم میوه‌های زیباتر و درشت‌تر را انتخاب می‌کنیم، غافل از این که شاید میوه‌های ریزتر طعم، بو و ارزش غذایی بیشتری
داشته باشند.
فرزندمان با این پیش آگهی که میوه‌ها و سبزیجاتی را باید انتخاب کند که
زیباتر است، بزرگ می‌شود و در نهایت به اینجا می‌رسیم که وزیر اسبق جهاد
کشاورزی، دکتر کلانتری اعلام می‌کند 40 درصد از میوه‌های تولیدشده در ایران
هدر می‌رود که بخش قابل توجهی از این هدردهی مربوط به شکل ظاهری میوه
هاست. بهترین نکته این است که بدانیم ملاک زیبایی در انتخاب میوه و سبزیجات
چقدر اهمیت دارد. برای این منظور با دکتر حسین ایمانی، عضو هیات علمی
دانشگاه آزاد اسلامی گفت و گو کرده ایم.
در میادین میوه و تره بار و مغازه‌های میوه فروشی انواع و اقسام میوه و
سبزیجات با قیمت‌های متفاوت به فروش می‌رسند. بسیاری از افراد گمان می‌کنند
میوه هایی که در تره بار عرضه می‌شوند کیفیت پایین‌تری دارند چون درهم و
ریزتر است و درعوض میوه فروشی ها، میوه‌های زیباتر و دست چین شده را عرضه می‌کنند. آیا میوه هایی که در بازار است را کلا می‌توان از لحاظ نحوه مصرف و
عرضه دسته بندی کرد؟
بله. این گروه از مواد غذایی به 3 گروه کلی، میوه و سبزیجات فصلی، میوه و سبزیجات انباری و میوه و سبزیجات گلخانه ای تقسیم می‌شوند.
از نظر سلامت و تغذیه این گروه میوه و سبزیجات چه تفاوت هایی با هم دارند؟
میوه
و سبزیجات فصلی همان طور که از نامشان پیداست، میوه و سبزیجاتی هستند که
در فصل مربوط به خود کشت داده شده و وارد بازار می‌شوند. در مقایسه با میوه
و سبزیجات انباری یعنی گروهی از میوه‌ها و سبزیجات که کال چیده می‌شوند و
در انبار نگهداری می‌شوند تا به کمک گازهای مصنوعی برسند و گاهی به آنها
افزودنی اضافه می‌شود تا طول مدت نگهداری شان افزایش یابد، ارزش ویتامینی و
املاحی بالاتری دارند و برای نگهداری آنها از افزودنی‌ها و گازهای شیمیایی
استفاده نشده است.
میوه‌های انباری مدت کوتاه‌تری در مواجهه با نور خورشید بوده و کال چیده
شده اند. بنابراین میزان ویتامین پایین‌تری دارند و افزودنی‌های موجود در
آنها می‌تواند برای بدن در طولانی مدت مضر باشد و ساختار DNA سلولی را
تغییر دهد و زمینه ساز رشد و تکثیر سلول‌های جهش یافته باشد. حتی نهایتا
منجر به سرطان شود.
میوه و سبزیجات گلخانه ای چطور؟
میوه‌های گلخانه ای در فصولی غیر از خود کشت می‌شوند. مثلا در فصل زمستان گوجه
فرنگی در گلخانه به عمل می‌آید. میزان تابش نور خورشید به این نوع میوه و
سبزیجات کم است و به همین دلیل ارزش تغذیه ای آنها نسبت به میوه‌های فصل
کمتر است.
این نوع میوه‌های معمولا ظاهر زیباتری دارند و درشت ترند اما بو و مزه دارند. چرا؟
استفاده
از سموم و آفت کش‌ها در برخی شرایط یا اصلاح ژنتیکی باعث می‌شود اندازه و
ظاهر میوه‌های گلخانه ای بهتر باشد ولی طعم آنها تغییر کند و به اصطلاح
عموم مردم بی مزه شود. وقتی میوه ای اصلاح ژنتیکی می‌شود مدت زمان ماندگاری
آن روی بوته بیشتر می‌شود و هر چه میوه بیشتر بماند، ارزش غذایی آن کمتر می‌شود. از سوی دیگر، از آنجا که ساختار میوه از لحاظ ژنتیکی تغییر کرده،
بعد از مصرف باعث تغییر میکرو فلور معده شده و گاهی زمینه ساز مشکلات
گوارشی می‌شود.
میوه‌های طبیعی که اصلاح ژنتیکی نشده اند حاوی فیبر
طبیعی هستند بنابراین محیط معده را برای رشد میکروارگانیسم‌های مفید در
دستگاه گوارش آماده می‌کنند و برای هضم غذا مفید هستند. اما میوه‌های گلخانه ای به دلیل اصلاح ژنتیکی و تغییری که در میکرو ارگانیسم‌های دستگاه
گوارش می‌دهند مشکل ایجاد می‌کنند.
به این ترتیب انتخاب میوه‌های گلخانه ای برعکس ظاهر فریبنده ای که دارند اصلا به نفع سلامتمان نیست!
بله،
هنگام انتخاب میوه و سبزیجات ظاهر میوه مهم است اما درشتی آن نه! میوه
باید از هر نظر هم ظاهر، هم بافت و هم بو و طعم کاملا طبیعی باشد.
میوه‌های ارگانیک این طورند؟
اگر
از ارگانیک بودن محصولات ارگانیک مطمئن باشیم ارزش غذایی بالاتری در
مقایسه با سایر میوه‌ها دارند و بهترند. محصول ارگانیک محصولی است که از 3
سال قبل در تهیه آن هیچ کود و سمی استفاده نشده باشد و اصلاح ژنتیکی
نداشته باشد و از سموم و آفت کش در کشت و پرورش آن استفاده نشده باشد.
میوه‌های ارگانیک شکل، اندازه، رنگ، بافت طبیعی و مزه خوبی دارند و از گاز
اتیلن برای رسیده شدن این میوه‌ها استفاده نمی‌شود. در بازار میوه، غرفه
هایی برای میوه‌های ارگانیک وجود دارد اما متاسفانه وقتی به برچسب میوه
توجه می‌کنید، می‌بینید که تنها روی 1 یا 2 قلم میوه برچسب ارگانیک وجود
دارد و بقیه میوه هایی که در این غرفه‌ها عرضه می‌شود در واقع میوه‌های گلخانه ای دستچین شده است.
• میوه‌های ارگانیک شکل و اندازه حقیقی
خود را دارند، در حالی که میوه‌های غیرارگانیک یا دستکاری ژنتیکی شده قیافه
ای بزرگ‌تر و شاداب‌تر دارند. گروهی از داشن آموزان آلمانی کمپینی راه
اندازی کرده اند برای دفاع از میوه‌ها و سبزیجاتی که از دید عموم «زشت»
تلقی می‌شوند و مورد استفاده قرار نمی‌گیرند!
درواقع، هدف اصلی آنها دفاع از تولید زباله غذایی کمتر و مصرف محصولات سالم
است. سالانه ده‌ها تن میوه و سبزیجات در سرتاسر جهان تنها به این دلیل که
از لحاظ زیبایی شناسی با تصور عمومی از شکلی که میوه و سبزی باید داشته
باشد، مغایر است، دور ریخته می‌شوند. اگر ما بتوانیم این قبیل میوه‌ها و
سبزیجات را خریداری و مصرف کنیم، زباله‌های غیرضروری کمتری خواهیم داشت.
6 نکته کلیدی در خرید میوه و سبزی
1-
میوه‌های لک دار و خراب را نخرید زیرا مشخص است مدت‌ها از زمان چینش این
نوع میوه‌ها از بوته یا درخت گذشته و ارزش غذایی آنها به شدت پایین آمده
است.
2- دنبال میوه‌های خیلی درشت نباشید. میوه هایی با اندازه
طبیعی بخرید. برای درشت شدن میوه‌ها از کود و سم بیشتری استفاده می‌شود.
میزان نیترات که ماده ای سرطان زاست در کود و سموم شیمیایی بالاست. میوه و
سبزیجات حاوی نیترات هم بزرگ ترند هم تیره و کدر.
3- میوه هایی که بریدگی و شکستگی دارند را کنار بگذارید. اکسیداسیون باعث کاهش ارزش غذایی در این میوه‌ها شده است.
4-
میوه‌های فصلی بخرید و از خرید میوه‌های انباری اجتناب کنید. میوه‌های انباری کال چیده می‌شوند و ارزش غذایی آنها بسیار پایین است.
5- تا جای ممکن از محصولات گلخانه ای استفاده نکنید زیرا در معرض نور خورشید نبوده اند و ویتامین کمتری دارند.
6-
گرچه میوه‌های صادراتی یا گلخانه ای زیباترند اما اصلاح ژنتیکی آنها سبب
تغییر فلور روده و مقاوم شدن بدن به آنتی بیوتیک‌ها می‌شود